مشاوره و توسعه فرمولاسیون محصولات نیم‌ساخته دارویی
مشاوره فرمولاسیون و توسعه محصولات نیم ساخته دارویی مرحله‌ای حیاتی در چرخه کلی توسعه و تولید دارو و مکمل های دارویی به شمار می‌رود. این مرحله، شکاف بین شناسایی ماده موثره دارویی (API) و شکل نهایی دارویی که به دست بیمار می‌رسد را پر می‌کند. این فرآیند شامل درک عمیق علوم دارویی، اصول مهندسی، الزامات نظارتی و نیازهای بازار است.
محصولات نیم‌ساخته دارویی چیست؟
محصولات نیم ساخته دارویی مواد یا مخلوط‌های بینابینی هستند که تحت فرآیندی قرار گرفته‌اند اما هنوز به شکل نهایی و قابل عرضه به بازار نرسیده‌اند. آنها اساساً نیم ساخته های فراورده های داروهای نهایی هستند که عبارتند از:
گرانول‌های آماده برای پرس: ذرات پودرهای بهم چسبیده API و مواد جانبی که برای قرص‌سازی یا پر کردن کپسول آماده شده‌اند.
پیش‌مخلوط‌ها: مخلوط‌های همگن مواد موثره و مواد جانبی که برای فشردگی مستقیم، پر کردن کپسول یا فرآوری بیشتر آماده هستند.
پلت‌های دارویی: واحدهای کوچک، کروی یا نیمه‌کره‌ای حاوی API و مواد جانبی، که اغلب برای فرمولاسیون‌های رهش کنترل‌شده یا اشکال دارویی چند ذره‌ای استفاده می‌شوند.
گرانول‌ها و مکمل‌های با قابلیت فشردگی مستقیم (DC) : مواد جانبی یا مخلوط‌های مکمل مهندسی شده به طور خاص که برای قرص‌سازی مستقیم بدون نیاز به گرانول‌سازی قبلی طراحی شده‌اند.
گرانول‌ها یا پلت‌های روکش‌دار: گرانول‌ها یا پلت‌هایی که برای اهدافی مانند پوشاندن طعم، رهش روده‌ای یا رهش پایدار روکش شده‌اند.
پراکندگی های جامد: سیستم‌هایی که در آن API در سطح مولکولی یا کلوئیدی در یک حامل آبدوست یا آبگریز پراکنده شده است تا حلالیت و فراهمی زیستی آن افزایش یابد.
مواد روکش فیلم
نقش مشاوره فرمولاسیون:
مشاوره فرمولاسیون عبارت از ارائه راهنمایی تخصصی و مشاوره استراتژیک در طول فرآیند توسعه محصولات نیمه‌ساخته است. مشاوران دانش و تجربه تخصصی را برای مقابله با چالش‌های مختلف ارائه می‌دهند، از جمله:
مطالعات پیش از فرمولاسیون: تعیین ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی API (حلالیت، پایداری، جذب رطوبت، اندازه ذره ای و غیره) برای راهنمایی در طراحی فرمولاسیون.
انتخاب مواد جانبی و مطالعات سازگاری: انتخاب مواد جانبی مناسب (اکسپیانت) که با API و فرآیند تولیدی مورد نظر سازگار باشند، و اطمینان از پایداری، فراهمی زیستی و قابلیت فرآوری را به فرمولاتور دهد.
طراحی و بهینه‌سازی فرمولاسیون: توسعه مقدماتی کیفی ( نوع اکسپیانت ها بکار رفته) و کمی ( مقدار اکسپیانت) محصول نیم ساخته برای دستیابی به ویژگی‌های عملکردی مطلوب (به عنوان مثال، روانی، پرس پذیری، سرعت انحلال، پروفایل رهش).
توسعه و بهینه‌سازی فرآیند: طراحی و اصلاح فرآیند تولید محصول نیم ساخته (به عنوان مثال، گرانول‌سازی، مخلوط کردن، تولید پلت، روکش‌دهی) برای اطمینان از مقیاس‌پذیری، قابلیت تکرار و مقرون به صرفه بودن.
توسعه و اعتبارسنجی روش‌های آنالیز: توسعه و اعتبارسنجی روش‌های آنالیز برای اطمینان از کیفیت، خلوص و قدرت محصول نیم ساخته.
مطالعات پایداری: طراحی و انجام مطالعات برای تعیین ماندگاری و شرایط نگهداری محصول نیم ساخته.
راهنمایی‌های نظارتی: ارائه تخصص در مورد الزامات نظارتی مربوط به توسعه و تولید فرمولاسیون.
عیب‌یابی: شناسایی و رفع مشکلات فرمولاسیون یا فرآیند که ممکن است در طول توسعه یا تولید ایجاد شود.
انتقال فناوری: تسهیل انتقال فرمولاسیون‌ها و فرآیندهای توسعه یافته به سایت‌های تولید.
فرآیند توسعه محصولات نیم ساخته دارویی:
توسعه محصولات نیم ساخته دارویی یک فرآیند سیستماتیک و تکراری است که معمولاً شامل مراحل کلیدی زیر است:
تعریف مشخصات محصول هدف (TPP) و مشخصات کیفیت محصول هدف (QTPP):
تعریف واضح ویژگی‌های مطلوب شکل نهایی دارویی (به عنوان مثال، راه مصرف، قدرت دوز، پروفایل رهش، جمعیت بیماریا مصرف کننده دارو/ مکمل).
تعیین ویژگی‌های کیفی بحرانی (CQAs) محصول نیم ساخته که کیفیت مطلوب محصول نهایی را تضمین می‌کند (به عنوان مثال، توزیع اندازه ذرات، میزان رطوبت، روانی، قابلیت فشردگی یا پرس پذیری، مقدار ماده موثره، سطوح ناخالصی).
مطالعات پیش از فرمولاسیون:
بررسی عمیق ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی API برای درک رفتار و چالش‌های احتمالی آن در طول فرمولاسیون و فرآیند فرمولاسیون شامل حلالیت، چندشکلی، جذب رطوبت، پایداری در شرایط مختلف( pH، دما، نور) اندازه ذرات و تعیین مشخصات حالت جامد است.
انتخاب مواد جانبی و مطالعات پایداری:
انتخاب دقیق مواد جانبی بر اساس عملکرد آنها (به عنوان مثال، بایندر یا چسب، پر کننده، باز کننده، کمک کننده جریان، روان کننده)، سازگاری با API (برای جلوگیری از تخریب یا واکنش‌های ناخواسته) و مناسب بودن برای فرآیند تولید انتخاب شده.
انجام مطالعات سازگاری (به عنوان مثال، مخلوط‌های فیزیکی، آنالیز حرارتی) برای شناسایی هرگونه برهم کنش بالقوه بین API و مواد جانبی.
طراحی و بهینه‌سازی فرمولاسیون:
توسعه ترکیب کیفی اولیه (انواع مواد) و کمی (مقادیر هر ماده) محصول نیم ساخته بر اساس داده‌های پیش از فرمولاسیون، خواص مواد جانبی و ویژگی‌های عملکردی مطلوب.
استفاده از روش‌های طراحی آزمایش‌ها (DoE) برای بررسی سیستماتیک تأثیر متغیرهای مختلف فرمولاسیون (به عنوان مثال، غلظت مواد جانبی، پارامترهای فرآیند) بر CQAs محصول نیمه‌نهایی.
بهینه‌سازی فرمولاسیون برای دستیابی به CQAs مطلوب در محدوده قابل قبول.
توسعه و بهینه‌سازی فرآیند:
انتخاب فرآیند تولید مناسب برای محصول نیم ساخته (به عنوان مثال، گرانول‌سازی مرطوب، گرانول‌سازی خشک، پرس مستقیم، اکستروژن-اسفرونیزاسیون برای پلت‌ها، روکش‌دهی بستر سیال).
تعریف و بهینه‌سازی پارامترهای فرآیند بحرانی (CPPs) که می‌توانند بر CQAs محصول نیمه‌نهایی تأثیر بگذارند (به عنوان مثال، زمان اختلاط، حجم مایع گرانول‌سازی، دمای خشک کردن، اندازه پلت، ضخامت روکش).
انجام مطالعات بهینه‌سازی فرآیند برای اطمینان از تولید پایدار و مقیاس‌پذیر.
توسعه و اعتبارسنجی روش‌های آنالیز:
توسعه و اعتبارسنجی روش‌های آنالیز قابل اعتماد برای ارزیابی ویژگی‌های کیفی محصول نیم ساخته، از جمله مقدار (API)، آزمایش ناخالصی‌ها، توزیع اندازه ذرات، میزان رطوبت، خواص جریان و سایر پارامترهای مربوطه.
اطمینان از اینکه روش‌های آنالیز اختصاصی، حساس، دقیق، صحیح و قابل اعتماد هستند.
مطالعات پایداری:
طراحی و انجام مطالعات پایداری در شرایط نگهداری مختلف (دما، رطوبت، نور) برای تعیین ماندگاری و شرایط نگهداری توصیه شده برای محصول نیمه ساخته.
شناسایی هرگونه محصول ناشی از تخریب و ارزیابی تأثیر آنها بر کیفیت و ایمنی محصول نهایی.
افزایش مقیاس و انتقال فناوری:
افزایش مقیاس فرمولاسیون و فرآیند بهینه‌سازی شده از مقیاس آزمایشگاهی به مقیاس تولید پایلوت و تجاری، و رسیدگی به چالش‌های احتمالی مربوط به تجهیزات، اندازه بچ و کنترل فرآیند.
تهیه مستندات جامع برای انتقال فناوری به سایت تولید، از جمله سوابق فرمولاسیون، روش‌های تولید و روش‌های آنالیز.
ملاحظات نظارتی:
اطمینان از اینکه توسعه و تولید محصول نیم ساخته با دستورالعمل‌ها و الزامات نظارتی مربوطه (به عنوان مثال، GMP، دستورالعمل‌های ( ICH مطابقت دارد.
تهیه مستندات لازم برای ارسال‌های نظارتی.
اهمیت محصولات نیمه‌نهایی:
توسعه محصولات نیم ساخته با کیفیت بالا مزایای متعددی را برای تولیدکنندگان دارویی ارائه می‌دهد:
انعطاف‌پذیری در توسعه شکل دارویی: امکان ایجاد اشکال دارویی نهایی مختلف از یک واسطه کاملاً مشخص.
بهبود کارایی فرآوری: بهینه‌سازی خواص محصول نیم ساخته (به عنوان مثال، روانی،پرس پذیری) می‌تواند منجر به فرآوری پایین‌دستی کارآمدتر شود.
افزایش کیفیت محصول: محصولات نیم ساخته با تعریف مشخص به ثبات و کیفیت محصول نهایی کمک می‌کنند.
کاهش پیچیدگی تولید: برون‌سپاری توسعه و تولید برخی محصولات نیم ساخته می‌تواند فرآیند کلی تولید را برای شرکت دارویی ساده‌تر کند.
تخصص ویژه: استفاده از مشاوران فرمولاسیون دسترسی به دانش و تجربه تخصصی را فراهم می‌کند که ممکن است در داخل شرکت موجود نباشد.
در پایان، مشاوره فرمولاسیون و توسعه محصولات نیم ساخته دارویی برای ایجاد محصولات دارویی مؤثر، ایمن و با کیفیت بالا ضروری است. این امر مستلزم یک رویکرد چند رشته‌ای، درک کامل اصول دارویی و توجه دقیق به جزئیات در طول چرخه عمر توسعه است.
شرکت تخشا دارو بهان (TDB) اعلام می‌دارد که با تمرکز بر ویژگی‌های بحرانی موثر برکیفیت محصولات نیم ساخته، مشتریان ما (شرکت‌های دارویی) می‌توانند از تولید موفقیت‌آمیز اشکال دارویی نهایی خود اطمینان حاصل کرده و در نهایت به نفع بیماران گام بردارند.
